O mitologii

Codziennie odbywamy odyseję przez krainę mitologii. Z gracją, mimo że jeszcze zaspani, parzymy poranną kawę. Wkładamy tytaniczny wysiłek w pracę. Z marsową miną słuchamy niektórych wiadomości. Zachowujemy przy tym olimpijski spokój, choć zdarza nam się wpaść w furię. Czytamy białe kruki, by stać się mądrymi jak sowa. Czasem niechcący otworzymy puszkę Pandory i ogarnie nas paniczny strach, innym razem dokonamy heroicznego czynu i zdobędziemy laury. Co noc udajemy się w objęcia Morfeusza, by wstać z nową nadzieją – odrodzić się jak Feniks z popiołów…

Czym jest mitologia? Wyczerpująca odpowiedź na to pytanie wypełniłaby całą książkę. Krótko rzecz ujmując, mitologia to zbiór opowieści o bogach i bohaterach, forma refleksji o świecie, podstawa naszego języka, a także zestaw motywów oraz tematów podejmowanych przez artystów, które pozostają aktualne od starożytno­ści po dzień dzisiejszy. W szczególności mity Greków i Rzymian tworzą niezwykły kod kulturowy, którego znajomość sprawia, że stajemy się członkami wspólnoty ludzi ponad czasem i granicami geograficznymi. Podczas gdy codziennie dokonywane są nowe odkrycia, które zmieniają nasz świat, mitologia pozostaje fundamentem: punktem odnie­sienia o wiecznej aktualności, także dla nauki – zwierciadłem, w któ­rym mogą się przeglądać kolejne pokolenia. Poznając mity, lepiej rozumiemy otaczającą nas rzeczywistość. Potrafimy zrozumieć, dlaczego najważniejsze dla ludzkości misje kosmiczne to Apollo i Artemis, a trwająca właśnie w Polsce operacja związana z odbudową terenów dotkniętych powodzią otrzymała kryptonim Feniks. Mitologia inspiruje, niesie nadzieję, każe nam po­nawiać kluczowe dla naszego człowieczeństwa py­tania, a także daje nam świadomość korzeni i poczucie wspólnoty, które są niezbędne, by śmiało patrzeć w przyszłość.

prof. dr hab. Katarzyna Marciniak

Wydział „Artes Liberales” Uniwersytetu Warszawskiego