Jan Parandowski i Jego Mitologia
sesja biograficzna poświęcona życiu i twórczości Jana Parandowskiego
19 października 2024 roku, sobota, godz. 12.30
W ramach sesji biograficznej zostanie zaprezentowana postać Jana Parandowskiego, pisarza należącego do formacji XX-wiecznej inteligencji polskiej, ukształtowanej w duchu dziewiętnastowiecznych kanonów naukowych i społecznych, głęboko doświadczonej w tragicznych wydarzeniach XX stulecia. Jego życie przypadało na okres rewolucji bolszewickiej, dwóch wojen światowych, czasy rosnących w siłę nacjonalizmów, stalinizmu, komunizmu i zimnej wojny. A obraz pisarza, najczęściej postrzeganego jako oddalonego od teraźniejszości twórcy dzieł o tematyce antycznej, zupełnie nie przystawał do człowieka o temperamencie działacza, mającego ambicje wpływania na otaczającą go rzeczywistość. Tematyka antyczna była zaledwie wycinkiem jego twórczości, inne, nie mniej ważne, pozostawały w jej cieniu, niekiedy wręcz skrywane ze względu na polityczne konotacje. Nieprzerwana sześćdziesięcioletnia aktywność Jana Parandowskiego, związki z wieloma instytucjami, w których wyraziście zaznaczył swoją obecność, sprawiały, iż był postacią zarówno wyjątkową jak reprezentatywną.
***
dr Grażyna Pawlak
biogram
Grażyna Pawlakbiogram Literaturoznawczyni, doktor nauk humanistycznych Instytutu Badań Literackich PAN. Autorka książek: Jan Parandowski. Życie i dzieło, Warszawa 2023; Aurelia Wyleżyńska, Kroniki wojenne. T. 1: 1939-1942. T. 2: 1943-1944, w opracowaniu Grażyny Pawlak i Marcina Urynowicza, Warszawa 2022 (książka w 2023 otrzymała Nagrodę Historyczną Polityki 2023 za 2022 rok w kategorii wydawnictw źródłowych oraz wyróżnienia w konkursach Książka Historyczna Roku 2023 i Nagroda Klio); Literatura rosyjska w Teatrze Telewizji Polskiej 1953-2003. Dokumentacja, Warszawa 2014; Literatura polska w Teatrze Telewizji w latach 1953-1993. Monografia dokumentacyjna, Warszawa 2004, a także szeregu rozpraw poświęconych literaturze polskiej i obcej m. in.: Aurelia (Aura) Wyleżyńska zapomniana pisarka i publicystka, „Pamiętnik Literacki” 2014, z. 1; Cenzura instytucjonalna i pozainstytucjonalna wobec telewizyjnych widowisk teatralnych, w: Dramat i teatr w dokumentach GUKPPiW, pod red. K. Budrowskiej et al., Białystok 2017; Obraz Cygana w polskim czasopiśmiennictwie XIX i początku XX wieku, w: Wielka wędrówka – wielki postój. Wizerunki Romów w literaturze, historii, sztuce, pod red. G. Pawlak i A. Sobieskiej, Warszawa 2017; Teatr radziecki i jego twórcy, „Napis” 2018, seria XXIV; Rossica teatralne na łamach prasy Polski międzywojennej, w: „Spojrzenie z ukosa”. Literatura i kultura rosyjska w Polsce międzywojennej, pod red. G. Pawlak i A. Sobieskiej, Warszawa 2019.